گناه یعنی عملی که مخالف دین، باور، اعتقاد و سنت‌های یک جامعه شکل بگیره. به بیانی دیگر، گناه رو مجموعه‌ای از رفتار و اعمال تعبیر می‌کنن که در راستای حرف حق و حرف خدا قرار نداره. قطعا با همین دو تعریف بسیار ساده از گناه می‌شه به سهولت پی برد که انجام گناه، کار خوشایندی نیست و هیچ شخصی دوست نداره با اعمال و رفتارش خلاف جهت حقانیت حرکت کنه. اما نمی‌شه در نظر نگرفت که گاهی افراد به اشتباه گناه می‌کنن و پس از اون به جهت پشیمونی توبه می‌کنن. درسته که حق پذیرای توبه هست و هیچ حکم، قانون، روایت و یا دینی مسلمانان رو از اظهار پشیمونی برای خلاف نسنجیده‌شون باز نمی‌داره. اما سوال اینجاست که تا چه زمانی؟.. تا کِی گناه، تا کِی توبه؟ قطعا اگر گناه به عادت بدل بشه جواب این سوال و “تا کِی‌ها؟” به “تا همیشه” تبدیل می‌شه و وای از روزی که مسلمانان دین اسلام به گناه و پشیمونی و توبه عادت کنن! از این رو، قصد داریم مقاله‌ای در جهت تقویت اراده برای ترک گناه شرح بریم.
تا وقتی شما اراده و پشتکار لازم برای ترک و انجام ندادن گناه رو داشته باشین، توبه یک فرآیند غیر نیاز محسوب می‌شه و قطعا خداوند بنده‌ای رو که گناه نمی‌کنه و به توبه نیازی نداره، بیشتر از بنده‌ای که مدام گناهکاره و توبه کار همیشگی اون هست، دوست داره. (البته روایات و احادیث چنین می‌گن که بنده توبه‌کار ارزش بسیاری نزد خدای واحد داره؛ توبه بد نیست و دین از خوبی‌های اون بسیار گفته. اما مطمئنا انجام منظم گناه و نیاز پی در پی به توبه هم مصلحت دین نیست.)
راه‌های تقویت اراده برای ترک گناه
تقویت اراده برای ترک گناه سبب می‌شه که شما با میل خودتون انجام گناه رو پس بزنین و به ادای دین روی بیارین. در ادامه مجموعه‌ای از عواملی که برای این عنوان تاثرگذار هستن رو ذکر می‌کنیم اما پیش از رجوع به موارد زیر لطفا در نظر بگیرین که اراده از نمونه مهارت‌های اکتسابی هست و شما می‌تونین با رعایت اصول و تمرین در جهت داشتنش موفق بشین. فقط کافیه بخواین! گاهی خواستن یعنی رسیدن به هدف.
گناه شناسی
مرحله اول در جهت تقویت اراده برای ترک گناه این هست که شما گناه موردنظر رو بشناسین. گاها افراد حتی نمی‌دونن قراره برای چه نوع از گناهی اراده‌شون رو تقویت کنن! به فرض مثال، فردی دوتا گناه بارز داره که یکی دزدی هست و دیگری ارتباط با نامحرم. اگر فرد ندونه دقیقا قرار هست بخاطر کدوم یک از این دو در مسیر ترک و تقویت اراده قرار بگیره، اصلا موفقیت حاصل نمی‌شه. چرا که بدیهی هست که تقویت اراده و نوع اراده برای هر کدوم از این دو بسیار متفاوته. به صورتی که شما برای دزدی باید نفستون رو از مال غیر کنترل کنین و برای ارتباط با نامحرم باید هوستون رو از ناموس دیگری کنترل کنین؛ پس برای انجام این دو کنترل، زمینه‌های گوناگون و متفاوتی پابرجا هستن.
گناه ستیزی
پس از گناه شناسی، یعنی در مرحله‌ای که شما کاملا متوجه “چیستی بودن هدف” و “برای چه بودن تلاش” شدین باید برای تخریب عوامل اطراف گناه تلاش کنین. به این صورت که مواردی رو که بانی انجام گناه می‌شن رو نابود کنین تا اراده‌تون برای ترک گناه تقویت بشه. به طور مثال در مورد دزدی باید به زمینه‌های مشکلات مالی رجوع کنین و ایمانتون رو کامل کنین تا با آگاهی کامل پی به حرام بودن دستبرد به مال غیر ببرین.
تقویت ایمان در جهت تقویت اراده برای ترک گناه
در حقیقت سبب اصلی انجام گناه پایه‌های سست ایمان هست. هنگامی که شما ایمان قوی دارین به انجام گناه روی نمیارین. به طور مثال فردی که می‌دونه دین اسلام و قرآن خدا، مسلمانان رو از انجام گناه (اعم از دزدی، رشاء و ارتشاء، زنا، نگاه و ارتباط با نامحرم، رعایت نکردن حجاب، دروغ، تهمت و افترا، غیبت، حسادت، آزار و اذیت و…) منع کرده، تمام سعی خودش رو به کار می‌گیره که اعمال ذکر شده رو انجام نده.
تقویت عقلانیت
راه حل دیگه جهت تقویت اراده برای ترک گناه این هست که به حکم عقل رجوع کنین. قطعا عقل در راستای حقانیت اسلام قرار گرفته و فرمان برداری از کلام عقل به معنای به کار بردن اراده هست. به طور مثال پیش از انجام یک عمل اگر عقل “فعلِ کردن” رو نهی کرد از انجام اون عمل خودداری کنین.
داشتن مشغله و سرگرمی
((حضرت على(ع) چنین فرموده است که: به راستى و حقیقت که این نفس (انسانى) پیوسته و مرتب به بدى امر مى‌کند، در نتیجه هر کس آن را به خود واگذارد (و به کارى نگمارد) نفس او را به سمت گناهان مى‌کشاند.)) این جمله از زبان مقدس امیرالمؤمنین علی (ع) به روشنی گویای این موضوع هست که انسان باید در طول شبانه روز درگیر کار و مشغله باشه تا فکر هوس ران افراد به سمت چیزی که نباید کشیده نشه. البته منظور از این بیان حضرت علی علیه السلام این نیست که افراد تمام زندگی خودشون رو صرف انجام کار و تلاش کنن؛ قطعا استراحت، آزادی، آرامش و اوقات فراغت نیاز هر انسانی هست، اما هنگامی که شما به عنوان یک فرد بالغ تصمیم می‌گیرین جهت بهتر کردن رفتار خود ترک گناه کنین و برای این ترک گناه به تقویت اراده نیاز دارین، قطعا توی چنین موقعیتی فدا کردن اوقات فراغت برای به دست آوردن چیز ارزشمندتری موسوم به اراده برای ترک گناه کاملا فرآیند طبیعی‌ای تلقی می‌شه.
حذف روابط غلط یکی از بهترین راه‌های تقویت اراده برای ترک گناه
گاهی این خود شما نیستین که عامل انجام گناه هستین و افراد دیگه محرک شما برای انجام گناه می‌شن! به این صورت که شما در مسیر درستی قرار دارین و اطرافیانتون شما رو به سمت رفتار غلط، گناه، اشتباه و تباهی هُل می‌دن. به طور مثال شما در یک خانواده کاملا مذهبی به دنیا اومدین و بالطبع بزرگ شدن در چنین خانواده‌ای موجب رعایت حجاب و انجام اعمال دینی شامل نماز و روزه می‌شه، اما دوست صمیمی شما بخاطر افکار غلط و ناپسند خودش شما رو هم به سمت بی بندوباری سوق می‌ده. لذا حذف این دسته از افراد از زندگیتون شما رو از بی بندوباری و انجام گناه، دور نگه می‌داره و در واقع اراده شما رو برای انجام ندادن گناه تقویت می‌کنه.
اما قابل ذکر هست که، دقیقا عکس مثال ذکر شده هم در این باب صدق می‌کنه؛ به طور مثال شما در یک خانواده به اصطلاح آزاد اندیش متولد شدین و به همین سبب انجام برخی از امور که توی فرهنگ لغت دین اسلام با عنوان گناه تلقی می‌شن، توی خانواده شما کاملا رایج و مرسوم هست. در چنین شرایطی باید به تقویت عقلانیت رجوع کنین و از حکم عقل و منطق که کل جامعه دینی اون رو می‌پذیرن پیروی کنین.
راه‌های تقویت اراده برای ترک گناه خیلی بیشتر از اونچه که بیان شد هستن؛ ما تنها به بخشی از گفته‌های علم، دین و مذهب اکتفا کردیم. اما اگر شما برای قدم گذاری در مسیر تقویت اراده برای ترک گناه جدی هستین باید به رساله‌ها و احادیث زیادی رجوع کنین تا بتونین در جهت محقق شدن این هدف سربلند بیرون بیاین.
