در اتومبیل، بخش‌های مختلف وجود دارند که هرکدام وظایف خاص خود را در عملکرد خودرو دارند. از بین این بخش‌ها، بخش‌های انتقال قدرت اهمیت زیادی دارند. کلاچ، به عنوان یکی از این بخش‌ها، در بسیاری از مواقع نقش مهمی ایفا می‌کند و می‌تواند بر روی حرکت خودرو تأثیر بگذارد.
در بعضی موارد، استفاده از کلاچ به صورت نیم کلاچ انجام می‌شود و آشنایی با این نوع استفاده می‌تواند به رانندگی صحیح کمک کند. بنابراین، آشنایی با نیم کلاچ در رانندگی بسیار اهمیت دارد، به ویژه در شرایط ترافیکی و در مواقع کاهش سرعت.
در ادامه، درباره تعریف نیم کلاچ، روش استفاده از آن و نکات آموزشی مربوط به نیم کلاچ، همچنین زمان‌های مهم برای استفاده از آن و موارد مرتبط دیگر توضیح داده خواهد شد. این نکات به شما کمک میکنند تا با استفاده صحیح از نیم کلاچ، رانندگی مطمئنی داشته باشید.
نیم کلاچ چیست؟
در خودروهای دنده‌ای، سه پدال در قسمت راننده وجود دارد: گاز، ترمز و کلاچ، که از راست به چپ قرار دارند. پدال گاز و ترمز برای افزایش و کاهش سرعت خودرو به کار می‌روند، به این صورت که از پدال گاز برای افزایش سرعت و از پدال ترمز برای کاهش سرعت استفاده می‌شود. اما پدال سوم، که در سمت چپ دو پدال دیگر قرار دارد، کلاچ نامیده می‌شود و نقش بسیار حیاتی در حرکت خودرو ایفا می‌کند.
برای کنترل و مسلط شدن بر خوردو در شرایط ترافیک و به خصوص در سربالایی‌ها، ضرورت دارد کاملاً با کنترل و عملکرد کلاچ آشنا شوید. در صورتی که پاهای خود را از ترمز بردارید و یا ترمز دستی را فشار دهید، خودرو به عقب عقب خواهد رفت. از این رو در چنین مواقعی، بهتر است از تکنیک نیم کلاچ استفاده کنید تا بتوانید به راحتی در سربالایی حرکت کنید.
نیم کلاچ چیست؟ وقتیکه خودرو میخواهد از حالت ساکن به حرکت در بیاید کلاچ را نمیتوان یکدفه و کامل ول کرد زیرا باعث عقب رفتن خودرو خواهد شد مخصوصا وقتیکه در سربالایی قرار داشته باشید . بنابراین عملی به نام نیم کلاچ گرفتن را باید انجام داد که طی آن کلاچ آرام آرام ول شدن تا مقداری دیسک و صفحه با هم درگیر شود و خودرو به عقب نرود سپس گاز داده تا خودرو حرکت کند. نیم کلاچ یا همان نیم کلاج کردن برای آزمون رانندگی ، رانندگی شهری ( ترافیک ) ، همچنین رانندگی در سربالایی ها بسیار ضروری است.
آموزش مرحله به مرحله نیم کلاچ گرفتن
به طور کلی ۳ روش برای اینکار وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. در ادامه به صورت مرحله به مرحله و همراه با تصویر نحوه‌ی صحیح نیم کلاچ گرفتن را آموزش می‌دهیم، تا انتها همراه ما باشید.
روش اول: روش معمولی و مرسوم که بیشترین استفاده را دارد.
پای راست خود را روی پدال ترمز و هم زمان پای چپ را روی پدال کلاچ قرار دهید.
در زمان حرکت پدال کلاچ را تا نقطه درگیری بالا برده سپس سریعا ترمز را رها کنید و گاز بدید. گاز را بیشتر از حد معمول که کلاچ کاملا درگیر است فشار بدید.
آموزش پیدا کردن نقطه درگیری نیم کلاچ: ماشین را پارک کرده و دستی را کاملا بالا بکشید، سپس دنده یک را جا زده و به آرامی کلاچ را بالا بیاورید در نقطه خاصی دور موتور کم شده ( حدودا ۵۵۰ ) و ماشین مقداری تکان میخورد ( به لرزه می‌افتد) که به آن نقطه درگیری می‌گویند. برای تعیین نقطه درگیری پدال کلاچ نیاز به مقداری تمرین و تکرار دارید.
به آرامی پای خود را از روی پدال کلاچ بردارید.
روش دوم: به کمک ترمز دستی ( راحت‌ترین روش )
ترمز دستی را بالا بکشید و کلاچ را گرفته و دنده را جا بزنید.
مقداری پدال گاز را فشار داده و به آرامی کلاچ را ول کنید و هم زمان دستی را نیز بخوابانید.
روش سوم: روش نسبتا سخت اما حرفه‌ای
پای راست خود را روی پدال ترمز و هم زمان پای چپ خود را روی پدال کلاچ قرار دهید.
پای راست خود را همانند تصویر ۹۰ درجه به سمت پدال گاز بچرخانید تا بتوانید پدال گاز و ترمز را هم زمان فشار دهید.
هم زمان که ترمز را گرفته‌اید مقدار خیلی کم گاز بدهید.
به آرامی کلاچ را بالا بیاورید و مقدار بیشتری گاز بدهید. بعد از حالت درگیری کامل کلاچ، باید گاز بیشتری بدهید.
وقتی که که احساس کردید که دیگر ماشین به عقب نمی‌رود پای خود از روی پدال ترمز و کلاچ کامل برداشته و گاز بدهید.
همچنین توصیه می‌کنیم ویدیوهای زیر را هم ببینید
زمان استفاده درست از نیم کلاچ در رانندگی حرفه‌ای
مثلما قبلاً اشاره شد، زمان مناسب برای استفاده از نیم کلاچ خیلی مهم است. با استفاده درست از نیم کلاچ در زمان مناسب، شما می‌توانید رانندگی بسیار دقیق و مطمئنی داشته باشید. در ادامه توضیح می‌دهیم که در کدام زمان‌ها باید از نیم کلاچ استفاده کنید.
1. نیم کلاچ در زمان شروع حرکت خودرو
یکی از بهترین زمان‌هایی که شما باید از نیم کلاچ استفاده کنید، زمانی است که ماشین شروع به حرکت می‌کند. این لحظه درست برداشت کلاچ می‌تواند شروعی موفق در رانندگی به شما بدهد. اگر ماشین شما در هنگام شروع حرکت مکرراً خاموش شود، دلیلش ممکن است در گرفتن نیم کلاچ باشد. خیلی از افراد در ابتدای یادگیری رانندگی با این مسئله دست و پنجه نرم میکنند.
2. نیم کلاچ در هنگام دور زدن خودرو
زمانی که در حین دور زدن فضای کمی داشته باشید و نیاز به کنترل دقیق سرعت خود داشته باشید، نیم کلاچ می‌تواند کمکتان کند. با استفاده از نیم کلاچ در این شرایط، دوران ساده، دوران دو فرمانی یا دوران کمیل الشكل را به بهتمترین شکل به سمت جلو حرکت دهید.
3. نیم کلاچ در مواقع ترافیک در خیابان
یکی از سایر زمان‌هایی که می‌توانید از نیم کلاچ استفاده کنید، زمانی است که در ترافیک گیر کرده‌اید. در این شرایط، شما باید با سرعت کم و آرام حرکت کنید. اینجاست که نیم کلاچ می‌تواند به شما در انتظار رخدادهای آزاد کننده کمک کند. به محض رهایی مسیر، استفاده از گاز مناسب خواهد بود.
نکات مهم استفاده از نیم کلاچ (دنده درگیر)
در ادامه، به چند نکته از موارد حیاتی آموزش رانندگی به صورت دستی خواهیم پرداخت. با توجه به این نکات و تمرینات مکرر، می‌توانید مهارت بیشتری در استفاده از دنده دستی بدست آورید.
- در شیب‌های زیاد و در صورتی که ترمز به طور کامل قادر به متوقف کردن خودرو نباشد، می‌توانید از ترمز دستی نیز استفاده کنید.
- هنگام شروع حرکت در شیب بالا، به محض شروع حرکت، از نیم کلاچ استفاده کنید. مهم نیست که حرکت شما به سمت جلو یا عقب باشد، اما در هر حالت، هنگام شروع حرکت در شیب بالا حتماً از نیم کلاچ استفاده کنید.
- برای یافتن نقطه لرزش کلاچ به آسانی، می‌توانید به دور موتور توجه کنید. باید کلاچ را به گونه‌ای بالا برده تا عقربه دور موتور به آرامی به سمت پایین بیاید. وقتی عقربه دور موتور یک خط پایین‌تر بیاید، به این معنی است که به نقطه لرزش کلاچ رسیده‌اید. لطفاً توجه داشته باشید که اگر عقربه دور موتور از این حد کمتر بشود، موتور خودرو خاموش خواهد شد.
- در سطوح صاف و هموار، نیازی به استفاده از ترمز نخواهید داشت و با آرامی پا را از روی کلاچ بردارید، خودرو حرکت خواهد کرد.
- توجه کنید که در حالت سرازیری، نیازی به استفاده از نیم کلاچ ندارید و باید خودرو را با استفاده از ترمز کنترل کنید.
- در حالت سرازیری، با دنده سنگین حرکت کنید و برای کاهش سرعت، ابتدا ترمز را فشار دهید، سپس کلاچ را فشار دهید. اگر در حالت سرازیری ابتدا کلاچ را فشار دهید، سرعت خودرو بسیار افزایش خواهد یافت و این باعث می‌شود کنترل خودرو را از دست بدهید.
با چند بار تمرین کردن نا امید نشوید و تمرینات خود را در خلوت ترین مکان ممکن انجام دهید زیرا مکان های شلوغ استرس بیشتری در شما ایجاد میکنند. اول روی جاده های کفی سپس روی سربالایی تمرین کنید .
