تمام خودروها بر اساس استانداردهای مشخص طراحی می‌شوند و حتی کوچکترین تغییر در این ویژگی‌ها می‌تواند مشکلاتی را به وجود آورد. گاهی اوقات رانندگان به این مسئله توجه نمی‌کنند و سهل‌انگاری در این زمینه می‌تواند منجر به مشکلات جدی شود. یکی از مسائل مهم استانداردسازی ارتفاع خودرو است، به ویژه در خودروهای خارجی، این موضوع بسیار حائز اهمیت و حساسیت است و نیازمند تنظیم توسط افراد حرفه‌ای و استفاده از دستگاه‌های پیشرفته است.
چرا باید ارتفاع خودرو را تنظیم کنیم؟
وقتی ارتفاع خودرو کم می‌شود، قدرت فرمان‌رانی و هندلینگ آن بهبود می‌یابد. در واقع، با تنظیم و استانداردسازی ارتفاع، راحت‌تر می‌توانیم در خیابان‌ها جا به جا شویم. اما اگر ارتفاع خودرو را بیش از حد کاهش دهیم، ممکن است با مشکلاتی در سیستم جلوبندی روبرو شویم یا با ضربه‌های شدید به کف خودرو مواجه شویم.
همچنین، با کاهش ارتفاع، چرخش فرمان ممکن است به میزان کمتری امکان‌پذیر شود و فشار بیشتری بر سیستم زیربندی و فنرها وارد شود؛ که می‌تواند منجر به ترک خوردن، شکستگی و بروز مشکلات جدی در سیستم تعلیق و چرخ‌ها گردد. به‌علاوه، کاهش ارتفاع بیش از اندازه می‌تواند باعث افزایش صدای خودرو و به‌وجود آمدن مشکلات جدی دیگر شود. تمام این مشکلات در طولانی‌مدت می‌توانند به هزینه‌های زیادی برای تعمیرات منجر شوند. بهتر است ارتفاع خودروها را به‌صورت دقیق توسط مراکز تعمیر حرفه‌ای براساس نوع و مدل خودرو تنظیم کنیم، تا در آینده از بروز مشکلات جدی جلوگیری شود.
ارتفاع استاندارد خودرو چقدر است؟
در این بخش، تلاش شده است تا جدولی حاوی ارتفاع استاندارد ماشین‌های پرکاربرد در ایران ارائه شود. شما می‌توانید از این جدول برای تنظیم ماشین خود استفاده کنید.
| نام ماشین | ارتفاع استاندارد ماشین بر حسب mm | ارتفاع استاندارد ماشین بر حسب cm | نام ماشین | ارتفاع استاندارد ماشین بر حسب mm | ارتفاع استاندارد ماشین بر حسب cm |
|---|---|---|---|---|---|
| پراید | 165 | 16.5 | رانا | 180 | 18 |
| تیبا | 165 | 16.5 | دنا | 190 | 19 |
| آریو | 170 | 17 | دنا توربو | 190 | 19 |
| کوییک | 180 | 18 | سمند | 190 | 19 |
| 405 | 180 | 18 | پارس | 190 | 19 |
| 206 | 180 | 18 | ال 90 | 190 | 19 |
لطفا توجه داشته باشید که برای اندازه‌گیری صحیح ارتفاع، نیازمند اندازه‌گیری از سطح پایین رکاب تا سطح زمین می‌باشید. به عبارت دیگر، برای اندازه‌گیری ارتفاع خودروی خود و مقایسه آن با جدول مربوطه، لطفا از نقطه پایین‌ترین بخش بدنه تا سطح زمین را اندازه‌گیری و عددهای به‌دست‌آمده را با نتایج موجود در جدول بالا مقایسه نمایید.
مفهوم سیستم تعلیق خودرو و عملکرد آن چیست؟
سیستم تعلیق خودرو، در جلوگیری از انتقال لرزش‌ها و تکان‌های موجود در سطح جاده به فضای داخلی خودرو اثرگذار است. این سیستم با استفاده از فنرهای تعلیق، ارتعاشات و نوسانات را جذب کرده و جلوی رسیدن آنها به فضای داخلی خودرو را می‌گیرد. علاوه بر این، سیستم تعلیق در کنترل و هدایت خودرو در حین رانندگی نقش داشته و در پیشگیری از لغزش چرخ‌ها نیز مؤثر است.
انواع مدل‌های مختلف سیستم تعلیق خودرو
سیستم تعلیق مک فرسون: این سیستم متصل به شاسی خودرو است و فنرها و کمک فنرها وزن خودرو را تحمل می‌کنند. یکی از مزایای این سیستم، هزینه‌ی کمتر نسبت به سایر انواع سیستم‌ها است.
سیستم تعلیق مستقل: این سیستم برای ماشین‌های مسابقه و آفرود بسیار مناسب است. طراحی این سیستم به گونه‌ای است که وقتی یکی از چرخ‌ها با مانعی برخورد می‌کند، بقیه چرخ‌ها تحت تأثیر قرار نمی‌گیرند. این ویژگی برای ماشین‌های مسابقه بسیار حائز اهمیت است و از واژگونی جلوگیری می‌کند.
سیستم تعلیق طبق دار: این سیستم بسیار انعطاف‌پذیر و کنترل‌پذیر است و خودرو را در جاده‌ها و پیچ و خم‌ها به خوبی کنترل می‌کند. دو طبق مربوط به این سیستم با فنرهای مارپیچی به هم ارتباط دارند و به علت این تعامل، کنترل عالی برخوردار است.
روشهای تنظیم ارتفاع خودرو
روشهای مختلفی برای کاهش یا افزایش ارتفاع خودرو وجود دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره کردیم:
- تراشیدن و کوتاه کردن کمک‌های فنر
- استفاده از کمک‌های فنر ویژه و مخصوص
- استفاده از سیستم تعلیق هوایی و هیدرولیک
- گرم کردن فنر
- افزایش ارتفاع بدنه
- استفاده از کیت‌های پنوماتیک
لطفا توجه داشته باشید که این روش‌ها تقریباً غیراستاندارد هستند و ممکن است به خودروی شما آسیب برسانند، بنابراین در اجرای آنها دقت کنید. در ادامه روشهای مختلف افزایش، کاهش و در کل تنظیم ارتفاع خودرو را با هم بررسی خواهیم کرد.
روشهای افزایش ارتفاع خودرو
۱. ارتقای سیستم تعلیق با استفاده از میله‌های چرخشی
میله‌های چرخشی، بهبود دهنده جذب ضربه‌ها هستند. اگر این میله‌های چرخشی را فشرده نمایید، می‌توانید ارتفاع سیستم تعلیق را افزایش دهید. با چرخش خود، این میله‌ها فشار اعمال شده بر روی آنها را تسخیر کرده و باعث تقویت و بالابردن ارتفاع خودرو می‌شوند.
۲. بالا بردن سیستم تعلیق با استفاده از بلوک‌های پلی یورتان
برای افرادی که به خودروهای بلند علاقه مندند و نگران تعادل خودروشان نیستند، می‌توان از بلوک‌های پلی یورتان استفاده کرده و ارتفاع سیستم تعلیق خودرو را افزایش داد. این بلوک‌ها فاصله‌ای بین بدنه و چارچوب خودرو ایجاد می‌کنند و بر کنترل و تعادل خودرو تأثیری ندارند. همچنین، این کار باعث افزایش ارتفاع کل بدنه و بهبود قابلیت عبور خودرو در مسیرهای دشوار می‌شود.
۳. ارتقای سیستم تعلیق با استفاده از سیستم هیدرولیک
استفاده از سیستم هیدرولیک برای ارتقای سیستم تعلیق بدون نیاز به تغییرات در چارچوب خودرو ممکن است. این سیستم قابلیت افزایش و کاهش ارتفاع را دارد. با این روش برای افزایش ارتفاع سیستم تعلیق، به ایمنی کارها توجه کنید. می‌توانید سیستم تعلیق جلو یا کل بدنه خودرو را بالا ببرید، اما قبل از انجام این کار، به ایمنی کامل اطمینان حاصل کنید.
۴. بالا بردن ارتفاع با استفاده از کیت
به منظور افزایش ارتفاع بدنه خودروی شاسی بلند، می‌توانید از کیت استفاده نمایید. به این ترتیب، ارتفاع خودرو افزایش می‌یابد و همچنین کنترل و هندلینگ آسان‌تر می‌شود.
۵. بالا بردن سیستم تعلیق با استفاده از فنرهای لوله‌ای
با تعویض فنرهای لوله‌ای و افزایش ارتفاع آنها، می‌توانید ارتفاع خودرو را افزایش دهید. می‌توانید فنرهای جلو و عقب خودرو را با فنرهای لوله‌ای مناسب جایگزین کنید که باعث افزایش ارتفاع سیستم تعلیق می‌شوند.
مزایای افزایش ارتفاع خودرو
- ظاهر خودرو زیباتر و جذاب‌تر خواهد شد.
- کنترل خودرو راحت‌تر و فرمان آن بهبود می‌یابد.
- عملکرد خودرو در مناطق پیچ‌وتاب بهبود می‌یابد.
- قابلیت بادشکنی خودرو بهبود می‌یابد.
روشهای کاهش ارتفاع خودرو
استفاده از فنر تخت: سیستم تعلیق در برخی از خودروهای قدیمی، علاوه بر فنر لول، شامل نوع دیگری از فنرها معروف به فنر تخت یا شمش است. استفاده از این فنرها یکی از روشهای ساده، سریع و ارزان برای کاهش ارتفاع خودرو می‌باشد.
اگر به دستیابی به پیشرفت بیشتر علاقه‌مند هستید، می‌توانید متخصصین ماهر را برای تنظیم انحنای فنر تخت مشاوره بگیرید. با این روش، عملاً استفاده از این فنرها به تعدادی واحد از نرمی آنها بازخواهد گشت.
استفاده از فنرهای اسپرت: در خودروهای مسابقه‌ای، سیستم تعلیق استاندارد مشاهده نمی‌شود. این خودروها اغلب از سیستم تعلیق ترکیبی فنر و کمک فنر ریسینگ استفاده می‌کنند که برای تحمل فشار بالا طراحی شده‌اند. استفاده از این تجهیزات هزینه بسیار بالایی را به همراه دارد. اگر قصد خرید فنر اسپرت دارید، برندهای Ohlins، BOGE، TRW و Bilstein را به شما توصیه می‌کنیم.
استفاده از فنرهای هیدروپنوماتیک: فنرهای هیدروپنوماتیک نیز می‌توانند برای کاهش ارتفاع خودرو استفاده شوند. سیستم تعلیق بادی روغنی، امکان تنظیم ارتفاع و همچنین قابلیت تغییر به حالت نرمال شهری را فراهم می‌کند. همانطور که می‌دانید، فنرهای هیدروپنوماتیک (یا فنرهای گازی) علاوه بر قیمت بالا، نصب پیچیده‌ای دارند. پس پیش از هرگونه نصب نادرست، توجه داشته باشید که از یک تکنسین ماهر در این زمینه کمک بگیرید.
معایب و مشکلات کاهش ارتفاع خودرو
- وارد شدن ضربه به کف خودرو هنگام عبور از دست‌انداز ها
- خرابی سیستم جلوبندی
- استهلاک ماشین
- کم شدن چرخش فرمان
- حرکات خشک سواری همراه با ضربه به اتاقک خودرو
- فشار به سیستم‌های زیربندی و فنر
- شکستن و یا ترک خوردن سیستم های تعلیق و چرخ ها
- افزایش صدای خودرو
- و مشکلات دیگر
همچنین بسیاری از قوانین مانند قوانین شهرسازی مطابق با ارتفاع استاندارد خودرو ایجاد می‌شوند. به عنوان مثال هنگام پارک کردن در کنار جداول اگر ارتفاع خودروی شما استاندارد نباشد، نمی توانید درب ماشین را باز و بسته کنید. علاوه بر نکات ذکر شده باید بدانید که ماموران راهنمایی و رانندگی نیز می‌توانند شما را به دلیل عدم رعایت استانداردهای ایمنی خودرو جریمه کنند.
همانطوری که اشاره شد، تنظیم ارتفاع خودرو از اهمیت بسیاری برخوردار است و می‌تواند به طور قابل توجهی به سلامتی خودروی شما کمک کند و از ساییدگی غیرضروری آن جلوگیری نماید. لازم است توجه داشته باشید که حتی اگر تاکنون تغییری در ارتفاع خودرو ایجاد نکرده‌اید، باز هم باید به طور منظم ارتفاع را بررسی کرده و بررسیی نمایید، زیرا خرابی های خودرو نیز می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر روی بررسی ارتفاع داشته باشد.
